Sociale woningcorporaties hebben de komende decennia een grote taak in de verduurzaming van het vastgoed. De werkzaamheden aan de sociale huurwoningen bieden een mooie kans om te investeren in de leefbaarheid van kwetsbare buurten en het versterken van kwaliteit van leven van bewoners.
In de periode 2016 -2019 heeft sociale woningbouwstichting Woonwaarts, samen met het welzijnswerk van Bindkracht10, Na Vandaag partner Ellen Knippenborg, zorgpartijen en de aannemerij ervaring opgedaan in het werken aan de sociale verduurzaming van de Spoorbuurt in Nijmegen, door het fysiek en sociaal domein met elkaar te verbinden. Deze aanpak willen we evalueren en overdraagbaar maken voor de inzet in andere buurten in de regio.
Stapeling van problemen in kwetsbare buurten
Het aantal kwetsbare buurten met sociale huurvoorraad neemt toe. In de praktijk blijkt dat bij steeds meer huishoudens oplopende en soms ernstige problemen, zoals armoede, sociaal isolement of verward gedrag, schuil gaan. Dat is echter niet altijd in beeld bij hulpverleners of het professionele netwerk. Pas als klachten komen of rekeningen niet betaald worden kan er iets gebeuren. De fysieke opgave biedt een aanleiding om achter de voordeur te komen bij bewoners en eerder ondersteuning te bieden als dat nodig is.
Versterken van leefbaarheid in kwetsbare buurten
Het ontbreekt aan onderbouwde methoden die leefbaarheid in kwetsbare buurten versterken, waarbij fysiek en sociaal domein samen optrekken. Sociale verduurzaming van de buurt biedt handvatten voor een integrale aanpak voor het vroegtijdig opsporen van problemen op huishoudniveau. Daarnaast investeert de aanpak in het versterken van gemeenschappen en actieve inzet van buurtbewoners bij hun buurt. De combinatie van fysieke verbetering van de woningvoorraad, het signaleren van problemen en het versterken van bewonersparticipatie vergroot de leefbaarheid van een buurt en draagt bij aan kwaliteit van leven van buurtbewoners.
Overdraagbaar maken
De aanpak Sociale verduurzaming van de buurt is nog niet beschreven en ook nog niet in andere buurten toegepast. Bij verschillende stakeholders, zoals de gemeente Nijmegen, woningbouwcorporaties en welzijnswerk is er belangstelling om de aanpak door te ontwikkelen tot een basismodel dat overdraagbaar is aan derden. Het te ontwikkelen basismodel bevat:
➢ Een omschrijving van op theorieën en praktijk gebaseerde interventie;
➢ Een omschrijving van de werkzame factoren in de interventie;
➢ Een evaluatie en monitoringsinstrument vanuit meervoudig perspectief, inclusief bewonersperspectief;
➢ Een leermodule over houding en competenties voor (toekomstige) professionals;
Voor de doorontwikkeling kiezen we voor een actiegerichte aanpak, door de toegepaste werkwijze (a) te evalueren en (b) op een andere locatie nogmaals uit te voeren. Met deze gegevens kan de werkwijze verder worden (c) aangescherpt, onderbouwd en beschreven en vervolgens (d) worden overgedragen aan geïnteresseerden. Voor deze ontwikkeling is de samenwerking gezocht met het lectoraat Versterken van Sociale Kwaliteit van de HAN, de Werkplaats Sociaal Domein Nijmegen, gemeente Nijmegen, Bindkracht10, Na Vandaag en sociale woningbouwstichting Woonwaarts. We zijn nu als gezamenlijke partijen op zoek naar manieren om deze doorontwikkeling verder vorm te geven.